Книги автора: Льюис Кэрролл

3

Mart Tavşanı, Alice’e, “Biraz daha çay almaz mısın?” diye sordu. Alice de “Henüz çay almadım ki biraz daha alayım!” dedi gücendiğini belli ederek. Şapkacı da “Yani az da olsa alamayacağını mı söylüyorsun? Hiçbir şey almamaktansa biraz daha almak daha kolaydır.” dedi. Alice, “Kimse sana fikrini sormadı!” diye karşılık verdi Şapkacı’ya. Şapkacı da zafer kazanmış bir edayla “Kim kendi fikrini söylüyor ki şimdi?” diye sorunca Alice buna nasıl bir karşılık vereceğini bilemedi. Alice’in olağanüstü serüvenlerinin anlatıldığı bu eser, ilginç karakterler ve inanılması güç olaylarla doludur. Beyaz bir tavşanın peşine takılan Alice, kendini pek çok tuhaf şeyin olduğu Harikalar Diyarı’nda bulur. Anlamsız şarkılar, sözcük oyunları ve bilmecelerle doludur bu dünya… Alice’in düşsel dünyası, tuhaflığıyla sadece çocukları değil büyükleri de onlarca yıl boyunca içine çekmiştir. Eserin, yetişkinlerin dünyasında son derece “normal” olarak algıladığımız bazı davranışların aslında ne kadar tuhaf olduğunu göstermesi, ince bir kara mizah örneğidir. İçinde barındırdığı pek çok ironi ve titizce yazılmış diyaloglarla Carroll, yetişkinlerin dünyasının, saf, temiz bir çocuğun gözünden ne kadar saçma göründüğünü gözler önüne sermektedir.

Şimdi sana inanman için bir şey söyleyeceğim: “Ben yüz bir yıl, beş ay ve bir günlüğüm.” deyince Alice, “Buna inanamam!” diye atıldı hemen. Kraliçe, “Öyle mi? Tekrar dene. Derin bir nefes al ve gözlerini kapat…” dedi. Alice gülerek “Bunu denemeye gerek yok ki! Hiç kimse imkânsız olan şeylere inanmaz!” diye karşılık verdi. Kraliçe, “Bu konuda çok fazla bilgin yok sanırım. Senin yaşındayken günde yarım saat bunun üzerinde alıştırma yapardım. Bazen kahvaltıdan önce en az altı tane imkânsız şeye inandığım olurdu.” dedi. “Alice Harikalar Diyarında”nın devamı niteliğinde olan “Aynanın İçinden” kitabında Alice bu kez, bir aynanın içinden geçerek bambaşka bir dünyaya adım atıyor. Bu dünyada her şey tersine gitmekte; olaylar ve zaman geriye doğru işlemektedir. Alice, burada kendini bir satranç oyununun içinde bulur. Etraf dev bir satranç tahtasına benzemekte ve tüm karakterler üzerlerine düşen hamleleri yapmaktadır. Bu tuhaf dünyada Piyon’luktan Kraliçe’liğe geçmek isteyen Alice de kurallara uygun bir şekilde tüm hamlelerini yapmalıdır. Alice’in düşsel dünyası, tuhaflığıyla sadece çocukları değil büyükleri de onlarca yıl boyunca içine çekmiştir. Eserin, yetişkinlerin dünyasında son derece “normal” olarak algıladığımız bazı davranışların aslında ne kadar tuhaf olduğunu göstermesi, ince bir kara mizah örneğidir. İçinde barındırdığı pek çok ironi ve titizce yazılmış diyaloglarla Carroll, yetişkinlerin dünyasının, saf, temiz bir çocuğun gözünden ne kadar saçma göründüğünü gözler önüne sermektedir.

Bu peri dünyası gerçek olabilir mi? Sylvie ve Bruno periler dünyasına aittir, ancak roman gerçek dünyada hareket eden çılgın maceraları ve buna müdahale etme çabalarını da içinde barındırmaktadır. “Sylvie ve Bruno”da yeni bir patika yaratmaya gayret ettim. İyi veya kötü, bu elimden gelenin en iyisiydi. Bu kitabı, para veya ün için değil, sevdiğim çocuklara, çocukluğun hayatı olan masumlukla dolu eğlence zamanlarına uygun olabilecek bazı düşünceler tedarik edebilme ve tamamen ahenkle değil, hayatın daha ağır tempolarıyla, hevesle umut ettiğimi kanıtlayacak bazı düşünceleri onlara ve diğerlerine önerebilme umuduyla yazdım. / Lewis Carroll «Tam o sırada diğer dizine de Bruno gelip oturdu ve babasının yanağına bir öpücük kondurdu.» «Bruno babasını öptükten sonra, Muhafız 'Daha dün gece geri döndü. Sylvie’nin doğum gününde burada olabilmek için, son birkaç bin kilometreyi hızla gelmiş. Yorgun olmasına rağmen, erkenden uyanmış. Eminim ki şu anda kütüphanededir. Benimle gelin de bakalım şuna bir. Çocukları çok sever. Eminim ki siz de onu çok seveceksiniz.' dedi.»

Millî Eğitim Bakanlığınca Türk ve dünya edebiyatında 100 Temel Eser`in önce ortaöğretimde ardından ilköğretimde belirlenmiş olmasını, ülkemizdeki okuma oranını artırmaya yönelik bir çaba olarak görüyoruz. Bir başlangıç olarak ilköğretimde 100 Temel Eser ümit vericidir; ilköğretim seviyesindeki çocuklarımıza bu eserleri okutmayı başarabilirsek, okuyan toplum` olma yolunda önemli bir adım atılmış olacaktır. İlköğretimde 100 Temel Eser`in bir başka olumlu yönü de; aynı eserleri okumuş, o eserlerdeki dil varlığı ile duygu ve düşünce zenginliğini fark etmiş bireylerin oluşturacağı bir toplumun daha hoşgörülü, daha paylaşımcı olmasını sağlamasıdır.

Льюїс Керролл – псевдонім Чарлза Лутвіджа Доджсона (1832–1898), блискучого оксфордського математика, який зажив всесвітньої слави своїми фантасмагорійними творами – «Аліса в Дивокраї» та «Аліса в Задзеркаллі». «Аліса в Задзеркаллі» – продовження знаменитої казки про пригоди Аліси, можливо, найзнаменитішої героїні англійської літератури. У дивовижній країні-шахівниці, девсе навпаки, на дівчинку чекає безліч загадок і дивних персонажів – Женчичок і Бренчичок, Бовтун-Товстун, Лев, Одноріг… Та чи справді це лише її сон?..

Льюїс Керролл – псевдонім Чарлза Лутвіджа Доджсона (1832–1898), блискучого оксфордського математика, який зажив всесвітньої слави своїми фантасмагорійними творами – «Аліса в Дивокраї» та «Аліса в Задзеркаллі». У 1865 році він опублікував історію маленької дівчинки Аліси, яка провалилася у кролячу нору і відкрила зовсім інший світ – неймовірний, дивовижний і повний усіляких небезпек. Відтоді розпочалися безсмертні пригоди Аліси – можливо, найзнаменитішої героїні англійської літератури.

Льюїс Керролл – псевдонім Чарлза Лутвіджа Доджсона (1832–1898), блискучого оксфордського математика, логіка, письменника і фотографа, який зажив всесвітньої слави своїми фантасмагорійними творами – «Аліса в Дивокраї» й «Аліса в Задзеркаллі». У 1865 році він опублікував історію маленької дівчинки Аліси, яка провалилася у кролячу нору і відкрила зовсім інший світ – неймовірний, дивовижний і повний усіляких небезпек. Відтоді розпочалися безсмертні пригоди Аліси – можливо, найзнаменитішої героїні англійської літератури. Казка, яку полюбили діти і дорослі, стала одним із кращих зразків літератури у жанрі абсурду.

Льюїс Керролл – псевдонім Чарлза Лутвіджа Доджсона (1832–1898), блискучого оксфордського математика, логіка, письменника і фотографа, який зажив всесвітньої слави своїми фантасмагорійними творами – «Аліса в Дивокраї» й «Аліса в Задзеркаллі». Це справжні скарбниці блискучої гри слів, логіки і фантазії. «Аліса в Задзеркаллі» – продовження знаменитої казки про пригоди Аліси, можливо, найзнаменитішої героїні в англійській літературі. У дивовижній країні-шахівниці, де все навпаки, на дівчинку чекає безліч загадок і дивних персонажів – Женчичок і Бренчичок, Бовтун-Товстун, Лев, Одноріг та інші. Та чи справді це тільки її сон?..

Atoqli ingliz adibi Lyuis Kerroll (1832–1898) o‘zining ikki ertagi – «Alisa Ko‘zguorti o‘lkasida»va «Alisa Mo‘jizalar mamlakatida» bilan jahon adabiyoti tarixida o‘ziga xos iz qoldirdi. Kutilmagan g‘aroyib sarguzashtlarni boshidan kechirgan Alisa, mana, qariyb bir yarim asrdan beri dunyo bolalarining sevimli qahramoniga aylangan. Lyuis Kerrollning har ikkala ertagi allaqachon jahon bolalar adabiyotining mumtoz namunalari qatoridan joy olgan. Quyida Mohira Otaboyeva tomonidan Moskvadagi Ayris-Press nashriyotida chop etilgan «Alisa Mo‘jizalar mamlakatida» ertak-qissasinining soddalashtirilgan nashri (Lewis Carroll. Alice in Wonderland, M., 2002) tarjimasi havola etilmoqda. Alisaning bir-biridan g‘aroyib fe’lli jonzotlarga to‘la mamlakatga qilgan sayohatida siz ham hamroh bo‘ling!

Taniqli ingliz adibi Lyuis Kerrollning Alisa haqidagi ikki ertagi dunyo tillariga eng ko‘p o‘girilgan asarlar qatorida tilga olinadi. Lekin shu vaqtgacha bu ertaklar asliyatdan o‘zbek tiliga o‘girilmagan edi va kitobxonlarimiz ular bilan turli animatsion va badiiy filmllar orqali tanish edi. Endi sizda Alisa ismli qizaloqning Ko‘zguorti o‘lkasidagi sarguzashtlari, u yerda bir-biridan g‘aroyib jonzotlar bilan tanishishi hamda qirolicha bo‘lish yo‘lida boshidan kechirganlarini o‘zbek tilida o‘qish imkoniyati mavjud. «Alisa Ko‘zguorti o‘lkasida» ertagi yoshidan qat’i nazar hech bir kitobxonni befarq qoldirmasligiga ishonchimiz komil.

Alisa möcüzələr ölkəsində (ing. Alice's Adventures in Wonderland) – Böyük Britaniya yazıçısı olan Luis Kerrolun 1865-ci ildə «Macmillan Publishers» nəşriyyatı tərəfindən nəşr olunmuş bədii əsəridir. Əsər dovşan yuvasından keçib xəyali dünyaya düşən Alisa adlı qızdan bəhs edir. Əsər Absurd janrının ən yaxşı nümunələrindən sayılır və Fentezi janrının formalaşmasında boyük rolu olmuşdur. Süjet Yazının davamı əsərin məzmunu haqqında məlumat ehtiva edir. Alisa Ağ Dovşanı izləyərək «Möcüzələr ölkəsi» nə düşür. Hər tərəf bağlı qapılarla bağlı olur. Bağlı qapılardan biri çox balaca olur. Alisa həmin qapıdan gözəl bir bağ görür. Sulu maye içdikdən sonra kiçilərək qapıdan keçir. Lakin boyunun balaca olmasına görə ağlayır. Göbələyin hissələrini yedikdən sonra yenidən öz boyuna qayıdır. Çeşir pişiyindən öyrənir ki, «Ürəklər Kraliçası» kroket oyunu hazırlayıb. Qaydalar isə qəribədir: balaca topun yerinə kirpi, topu vuran taxta isə Flaminqodan olur. Bu müddətdə Valet, konfet oğurluğunda günahkar sayılır. Məhkəmə zamanı Alisa məhkəmə qarşısına çıxarılır. Məhkəmənin kritik vəziyyətində hamı oyun kartlarına dönərək, Alisanın üzərinə atılmağa başlayırlar. Alisa yuxudan duraraq, bunun bir yuxu olduğunu başa düşür.

Harasa tələsən qəribə geyimli dovşanın arxasınca gedən Alisa bir də onda ayılır ki, qeyri-adi, fantastik bir diyara düşüb. Kitabı oxuduqca siz də özünüzü həmin əsrarəngiz aləmdə hiss edəcəksiniz.

Harasa tələsən qəribə geyimli dovşanın arxasınca gedən Alisa bir də onda ayılır ki, qeyri-adi, fantastik bir diyara düşüb. Kitabı oxuduqca siz də özünüzü həmin əsrarəngiz aləmdə hiss edəcəksiniz.